Vendor due diligence: wat, waarom en wanneer

In een overnametraject is due diligence vaak het terrein van de koper. Met name wanneer er wordt gewerkt met een verkoopmakelaar, nemen verkopers het heft in eigen hand met een vendor due diligence (“VDD”). Wat is het, waarom wint het aan populariteit, en hoe beperkt het risico’s voor verkopers? In dit artikel bespreek ik de VDD als strategisch instrument in de M&A-praktijk.

Wat is vendor due diligence?

Bij een VDD laat de verkoper zélf een due diligence-rapport opstellen over de te verkopen onderneming, welke meestal door een extern financieel, juridisch en/of fiscaal advieskantoor wordt opgesteld. Dit rapport wordt vervolgens – al dan niet onder begeleiding van de juridisch adviseur of een verkoopmakelaar – gedeeld met potentiële kopers, zodat zij een eerste beeld krijgen van de onderneming. De VDD komt dus (vaak) aan het begin het verkoopproces en vormt de basis voor het biedingsproces.

Een VDD bevat meestal informatie over:

• de juridische structuur;
• lopende contracten en verplichtingen;
• arbeidsrelaties;
• fiscale posities;
• compliance en vergunningen; en/of
• eventuele claims of risico’s.

Waarom zou een verkoper dat willen?

Het laten uitvoeren van een VDD kan verschillende voordelen met zich meebrengen:

• Controle over informatie: de verkoper bepaalt initieel wat en hoe er gedeeld wordt. Dit voorkomt dat er in de hectiek op vragen van kopers moet worden gereageerd.
• Snelheid in het proces: kopers kunnen sneller beslissen of ze überhaupt verder willen en op welke voorwaarden.
• Gelijk speelveld: in een gecontroleerd verkoopproces (bijvoorbeeld bij een veiling) werken alle bieders met dezelfde informatie.
• Kostenbesparing voor kopers: vooral interessant voor strategische kopers zonder grote dealteams.
• Beperking van aansprakelijkheid: risico’s die zijn gedeeld kunnen later minder snel tot claims leiden, omdat koper dan reeds in een vroeg stadium bekend was met bepaalde risico’s.

Let wel: een VDD vervangt niet het eigen onderzoek van de koper. Verkoper geeft met een VDD een invulling aan haar mededelingsplicht jegens de koper. Er kunnen altijd vervolgvragen komen. Toch biedt een goed rapport een stevig uitgangspunt voor onderhandelingen.

Juridische impact van een VDD

Een veelvoorkomende vraag is of de verkoper aansprakelijk blijft, ondanks de openheid via het rapport. Het antwoord: ja, tenzij goed geregeld. Een rapport dat risico’s blootlegt maar verder niets afdekt in de koopovereenkomst, is juridisch beperkt bruikbaar. Onder andere de volgende zaken moeten goed zijn vastgelegd in de koopovereenkomst:

• Disclosures: zaken die in de VDD staan, moeten formeel zijn vrijgesteld van garanties.
• Non-reliance clausules: indien het rapport op verzoek van de verkoper wordt opgesteld, willen adviseurs vaak dat kopers verklaren er geen rechten aan te ontlenen.
• Beperkingen in aansprakelijkheid: bijvoorbeeld een plafond, drempelbedragen of tijdslimieten.

Wanneer is VDD zinvol?

Een VDD is vooral zinvol bij competitieve verkoopprocessen met meerdere kopers of bijvoorbeeld wanneer snelheid gewenst is.

Bij een één-op-één verkoop  is een VDD minder gebruikelijk, maar het kan wel nuttig zijn als u een sterk uitgangspunt in de onderhandeling wilt creëren. Ook in pre-exit trajecten (bijvoorbeeld bij verkoop aan private equity) zien we steeds vaker dat verkopers het huis alvast ‘op orde’ brengen via een VDD.

Tot slot

Een VDD is geen formaliteit. Het is een strategische zet die u als verkoper helpt om de regie te behouden, verrassingen te voorkomen en aansprakelijkheid mogelijk te beperken. Laat het rapport altijd juridisch en commercieel afstemmen met uw adviseurs, zodat het niet slechts een informatief document is, maar onderdeel wordt van uw transactiestrategie. Wij helpen u hier graag bij!

Overweegt u de verkoop van uw onderneming? Onze gespecialiseerde advocaten adviseren u graag over de mogelijkheden van een VDD, het structureren van het verkoopproces en het juridisch indekken van uw risico’s.