Doorstart na faillissement: drie juridische routes voor ondernemers

Een faillissement hoeft niet het eindstation te betekenen. Wanneer de kern van een onderneming nog levensvatbaar is, kan een doorstart juist een waardevolle én realistische optie zijn. Denk aan een horecazaak die na zware jaren de deuren sluit, maar dankzij een sterk concept en de steun van trouwe klanten alsnog nieuw leven wordt ingeblazen — dit keer met een frisse financiële structuur en betere organisatie.

In dit artikel bespreken we drie juridische vormen van doorstart in faillissement: het akkoord met schuldeisers, de aandelentransactie en de activatransactie. Elke route kent eigen voordelen, risico’s en aandachtspunten.

1. Het akkoord: met schuldeisers tot een regeling komen

Ondernemingen die in financieel zwaar weer verkeren, kunnen hun schuldeisers een voorstel doen waarbij zij slechts een deel van hun vorderingen ontvangen, terwijl het resterende deel wordt kwijtgescholden. Dit noemen we een onderhands faillissementsakkoord. Als een meerderheid van de schuldeisers instemt, kan het faillissement worden opgeheven. Werken sommige schuldeisers niet mee? Dan is het mogelijk om via de rechter een zogeheten homologatie te verkrijgen, waarmee het akkoord alsnog bindend wordt voor iedereen.

Voordelen:

• De handelsnaam en contractuele relaties blijven behouden.
• Schuldeisers krijgen doorgaans meer terug dan bij een volledige vereffening.
• De afwikkeling van het faillissement verloopt relatief snel.

2. De aandelentransactie: nieuwe aandeelhouder, zelfde vennootschap

Een alternatieve route is de overdracht van aandelen aan een nieuwe aandeelhouder — bijvoorbeeld een investeerder of een andere betrokken partij. De rechtspersoon blijft bestaan, maar komt in andere handen terecht.

Voordelen:

• Bestaande contracten en naamsbekendheid blijven intact.
• De onderneming hoeft niet opnieuw te worden opgericht.

Aandachtspunten: Controleer goed op zogeheten “change of control”-clausules, die contractbeëindiging kunnen veroorzaken.

De nieuwe aandeelhouder neemt ook eventuele bekende én onbekende schulden over, en zal doorgaans financieel moeten bijspringen, bijvoorbeeld via een directe investering of storting op de boedelrekening van de curator.

3. De activatransactie: doorgaan met de activa, in een nieuwe entiteit

De curator kan besluiten de activa van de failliete vennootschap — zoals de inventaris, het klantenbestand en de merknaam — te verkopen aan een andere partij. Dit is vaak een bestaande betrokkene, zoals een oud-bestuurder of aandeelhouder, die de activiteiten vanuit een andere entiteit voortzet.

Voordelen:

• De koper kan starten zonder historische schulden of verplichtingen.
• De overdracht kan snel plaatsvinden, met toestemming van de rechter-commissaris.

Nadelen:

• De oorspronkelijke vennootschap houdt op te bestaan, evenals haar handelsnaam.
• Er kan sprake zijn van commerciële of reputatieschade, vooral als de doorstart door buitenstaanders als nadelig voor schuldeisers wordt gezien.

Vragen?

Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel? Neem dan contact op met een van onze advocaten via de mail, telefonisch of vul het contactformulier in voor een vrijblijvend eerste gesprek. Wij denken graag met u mee.