Auteursrecht

Bij het auteursrecht gaat het om het alleenrecht op nieuwe en originele ontwerpen: dit worden auteursrechtelijke werken genoemd. Kleine wijzigingen zijn soms niet en soms wel genoeg om nieuw te zijn.

Wie is de maker?

De echte maker bezit het auteursrecht, maar soms is het toch de werkgever of opdrachtgever. Het auteursrecht is economisch belangrijk. Het auteursrecht ontstaat automatisch, maar een eigen datering is juridisch relevant als een ander een ouder auteursrecht claimt.

Tal van beroepsgroepen en sectoren zijn juridisch gezien gebaseerd op het auteursrecht. Denk aan beroepen zoals industrieel ontwerpers, softwareontwikkelaars, uitgevers, zangers en fotografen. Auteursrecht speelt ook een rol bij filmproducenten, journalisten, schrijvers, schilders, architecten, tekenaars, wetenschappers, choreografen, beeldhouwers en kunstenaars. De cliëntenpraktijk is daarom zeer gevarieerd.

Wanneer is er sprake van een nieuw werk?

De begrippen innovatie, creatie en originaliteit staan centraal maar toch is de drempel om van een nieuw werk te spreken niet hoog. Vraag advies en neem vrijblijvend contact op via +31 (0) 20 521 01 30. Het auteursrecht geeft een monopolierecht, maar er is een reeks uitzonderingen. Die zijn rechtvaardig, maar maken het wel complex. In de auteursrechtpraktijk komen er vragen aan de orde zoals: wanneer gaat citeren over in plagiëren en wanneer mag er wel ’nieuws’ worden overgenomen door een nieuwsstation of andere media (in het kader van persrecht)?

Naast het citaat en plagiaat kunnen auteursrechtelijke ‘werken’ bewerkt worden door een nieuwe auteur, zodat er een nieuw ‘zelfstandig auteursrechtelijk werk’ ontstaat. Die bewerking is geen namaak en op het oudere bewerkte werk blijft gewoon auteursrecht rusten van de oudere auteur. Bel of mail voor een nadere uitwerking in uw geval.

Is een persoon imiteren een grap of belediging? Wie is nu eigenlijk de maker? De werkgever, de freelancer, de opdrachtgever of toch een ander? Ook de vraag aan wie nu het auteursrecht toekomt kan complex zijn, tevens in bewijsrechtelijk opzicht. De vraag of een product namaak is of een bewerking vormt, komt regelmatig voor. De specialisten van Fruytier Lawyers in Business beschikken over veel ervaring en expertise ten aanzien van deze onderwerpen.

Hoe wordt bepaald of een werk origineel genoeg is om auteursrechtelijke bescherming te krijgen?

Een werk krijgt auteursrechtelijke bescherming als het een eigen, oorspronkelijk karakter heeft én het stempel van de maker draagt. Dat betekent niet dat het vernieuwend of revolutionair moet zijn, maar wel dat het resultaat is van creatieve keuzes – van de maker zelf. Zelfs een klein verschil ten opzichte van bestaande werken kan al genoeg zijn, zolang het niet triviaal of puur technisch van aard is. De rechter kijkt daarbij of het werk voldoende “persoonlijkheid” weerspiegelt. Let op: puur functionele ontwerpen of automatisch gegenereerde content vallen doorgaans buiten de boot. In de praktijk is dit vaak een grijs gebied. Het is subjectief wat nu een eigen, oorspronkelijk karakter is met het stempel van de maker;  in de EU kan die beoordeling per land verschillen. Nederland kent en lagere drempel in dit opzicht dan bijv. Duitsland of Zweden.

Onderwerpen uit de praktijk:

• inbreukadvies, namaakbestrijding, anti-piraterij;
• kopiëren, namaak, rectificatie, rechterlijk bevel, beslag, kort geding;
• Copyright logo
• licenties, royalty model; opdracht, maker, geen auteur;
• reputatieschade, smaad en belediging (BN’ers) vs vrijheid van meningsuiting;
• misleidende mededeling; parodie, privacy, portret recht
• repartitie organisaties zoals Pictoright, Buma, Stemra, Sena, Sekam enz.
• sport en entertainment
• overdracht, afkoop en splitsing van auteursrechten
• mede-auteursrecht; slaafse nabootsing, look a like
• samenloop met Databanken, Benelux Modellen, EU Gemeenschapmodellen
• samenloop met Naburige rechten (WNR) en Benelux- of EU beeldmerken
• maatwerk software; I-depot;
• immateriële en materiële schadevergoeding; nep, imitatie bestrijden
• buitengewone / hogere proceskostenvergoeding c.q. -risico – art. 1019h Rv.

Welke juridische stappen kunnen worden ondernomen bij een geschil over auteursrechtelijke eigendom?

Bij een conflict over wie nu eigenlijk het auteursrecht bezit, begint het meestal met het opvragen en analyseren van bewijs. Denk aan contracten, e-mails, versies van het werk en andere documenten waaruit blijkt wie wat heeft gemaakt of afgesproken. Is er geen duidelijke afspraak, dan geldt in principe dat de feitelijke maker het auteursrecht heeft. Wordt daarover toch gediscussieerd, dan kan een advocaat namens u in onderhandeling treden, bijvoorbeeld om alsnog tot een regeling of overdracht te komen. Lukt dat niet, dan kan de rechter worden ingeschakeld via een bodemprocedure of een kort geding. Die kan onder meer vaststellen wie rechthebbende is, verdere exploitatie verbieden en schadevergoeding toekennen. Bij vormgeving kan een speurtocht lonen naar nog oudere vormgeving zodat de partij die stelt een inbreuk te zien wordt overklast door oudere gelijke vormgeving (ook wel “erfgoed” genoemd als vakterm) Wilt u geschillen voorkomen of oplossen met een stevige juridische basis? Wij begeleiden u daar graag bij.