Saskia Noort verliest plagiaatzaak om De Eetclub

Saskia Noort, schrijfster van het bekende boek ‘De Eetclub’, heeft een procedure verloren waarin ze schrijfster Liselotte Stavorinus en haar uitgeverij De Crime Compagnie beschuldigt van ‘plagiaat’. Het boek ‘Het Reservaat’ van Stavorinus zou namelijk een inbreuk zijn op de auteursrechten, die rusten op De Eetclub. De rechtbank Lelystad vindt dat van inbreuk geen sprake is.

Claims Saskia Noort

Volgens Noort bevat het boek van Stavorinus heel veel, stuk voor stuk, beschermde elementen uit het boek ‘De Eetclub’ en is ook sprake van inbreuk op het verhaal van De Eetclub. Noort brengt 29 overeenstemmende elementen naar voren, maar volgens de rechtbank zijn 28 van de 29 elementen te triviaal of voor de hand liggend om beschermd te zijn. Daarop kan volgens de rechter, die beide boeken goed heeft gelezen, geen inbreuk worden gemaakt. Het enige beschermde element is niet door Stavorinus overgenomen en ook in dat opzicht is daarom ook geen sprake van inbreuk.

Gelijkenis maar te veel verschillen

Vervolgens beoordeelt de rechter of het verhaal zelf is beschermd en zo ja, of daar inbreuk op wordt gemaakt. Het verhaal voldoet volgens de rechter aan de maatstaf voor bescherming, maar dat wil niet zeggen dat er inbreuk is gepleegd. De rechter bevestigt verder dat er gelijkenis bestaat tussen de boeken, maar dat leidt nog niet tot de conclusie dat inbreuk is gepleegd. Beide boeken verschillen volgens de rechter te veel van elkaar. Ook wat betreft het verhaal is er dus geen inbreuk.

Beschermd werk

Om voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking te komen, is -kort gezegd- vereist dat het werk waarvoor bescherming wordt ingeroepen een eigen, oorspronkelijk karakter heeft en het persoonlijk stempel van de maker draagt. Het moet gaan om een eigen intellectuele schepping van de auteur waarbij sprake moet zijn van een vorm die het resultaat is van scheppende menselijke arbeid en dus van creatieve keuzes.

Dubbele toets

Uit dit geschil blijkt hoe lastig het kan zijn om de rechter te overtuigen van inbreuk op een auteursrechtelijk beschermd werk. Allereerst moet worden aangetoond dat het werk bescherming volgens het auteursrecht geniet en vervolgens moet de inbreuk nog worden aangetoond. Stijlen, trends en genres zijn namelijk niet te beschermen, evenmin als ideeën en gedachten. Daarnaast moet een werk aan de eigenschappen van een beschermd werk voldoen, voordat daarop inbreuk kan worden gemaakt.

De mogelijkheden en uitdagingen van het auteursrecht spelen niet alleen bij boeken een rol, maar ook bij televisieprogramma’s, (bedrijfs-)formules, concepten, huisstijlen, website onderwerpen etc. Om optimaal te profiteren van de bescherming die de auteurswet biedt, is verstandig om te zorgen voor een gedegen uitwerking van het werk en om vast te leggen wanneer en door wie het werk is gemaakt. Zorg er ook voor dat rechten van derden worden tijdig worden overgedragen en wees voorzichtig met het overnemen van andermans werk.

Meer weten over dit onderwerp?

Neem contact op met een van onze specialisten of bel meteen op +31(0) 205 210 130.